Stressmanagement: een leerproces (in onze hersenen)

Stressmanagement: een leerproces (in onze hersenen)

Ik kan mezelf toch niet veranderen.

Ik ben wie ik ben.

Gewoontes kun je niet afleren.

Uitspraken die ik regelmatig hoor in mijn coachingsessies en in het dagelijkse leven. Wel, ze blijken helemaal niet te kloppen! Je hersenen hebben wél het vermogen om te veranderen. Dus jij ook. En dat is binnen mijn vakdomein vooral interessant op het vlak van stressmanagement.

Stress hoort erbij, maar niet te veel

Stress maakt deel uit van ons leven. Elke dag opnieuw. Op het werk, maar ook in de familiale sfeer staat de boog meer dan eens gespannen. Met stress tot gevolg. Gelukkig is die stress niet altijd negatief: hij houdt ons alert. Maar als de gespannen situatie te lang aanhoudt, wordt het ongezond. Als stress- en burn-outcoach zie ik de gevolgen daarvan keer op keer in mijn praktijk.

 

Duurzaam leren omgaan met stress

Het klinkt misschien als een cliché, maar de uitspraak klopt wel: voorkomen is beter dan genezen. Al is dat meestal gemakkelijker gezegd dan gedaan. We denken vaak dat we de stress nog wel aankunnen, totdat hij ons velt. Daarom leer ik mijn coachees om hun stressniveau te beheersen in plaats van dat het hen beheerst. In deze blog leg ik uit hoe je kunt omgaan met stress door je gedrag duurzaam te veranderen. Je hersenen spelen een cruciale rol in dat proces.

Hersenen in de hoofdrol

Om te weten welke rol onze hersenen spelen in stressmanagement, is het belangrijk om te onderzoeken hoe die (soms rare) kronkels in ons hoofd precies werken. Ons brein bezit miljarden zenuwcellen die in verbinding staan met elkaar. Deze verbindingen zorgen ervoor dat we nieuwe dingen kunnen leren. Vroeger dachten wetenschappers dat die communicatie in onze hersenen vooral in de kindertijd ontstond en dat de intensiteit ervan afnam tijdens het ouderdomsproces. Het logische gevolg? Ouder worden betekende volgens die theorie dat we almaar moeilijker nieuwe dingen konden leren.

Levenslang leren

Nieuw onderzoek toont echter aan dat er op elke leeftijd nieuwe verbindingen gevormd worden. En dat levenslang leren dus absoluut mogelijk is. Dat komt door de neurale plasticiteit van onze hersenen of de vaardigheid om te veranderen en zich aan te passen aan de omgeving. Met andere woorden: het is wel degelijk mogelijk om je gewoontes en attitudes bij te sturen en je gedrag te veranderen. Ook goed om te weten voor andere domeinen dan stress. 😉

Stressmanagement is een leerproces in je hersenen

Ons brein is geen brok statische hersencellen die afsterven naarmate we ouder worden. Integendeel, hersendelen die we intens gebruiken, groeien zelfs. Onze hersenen doen zo aan zelfvernieuwing. Dat betekent dat de ontwikkeling van nieuwe zenuwbanen de reactie op een stressvolle situatie kan verbeteren en ervoor kan zorgen dat je nieuwe vaardigheden en gewoontes aanleert. Kortom: je kunt je brein leren om met stress om te gaan.

Slaap, brein, slaap

Daarbij is het heel belangrijk om je hersenen goed te ‘verzorgen’. Naast de bewezen resultaten van beweging en gezonde voeding is slaap heel belangrijk voor ons brein. Een goede nachtrust blijkt zelfs cruciaal volgens het wetenschappelijke tijdschrift Science. Want tijdens het slaapproces vindt er een grote ‘opruiming’ plaats in onze hersenen. Afvalstoffen worden als het ware weggewassen terwijl we slapen. En overdag kan dat niet, want dan moet ons brein te veel werken. Opruimen en werken gaan niet samen.

Nieuwe gewoontes aanleren is een groeiproces

Volgens die theorie kunnen we dus nieuwe gewoontes aanleren en ervoor kiezen om een gezonde levensstijl met minder stress na te streven. Je hoeft daarom nog niet al je routines om te gooien. Start met enkele kleine stappen, zoals:

  • gezond eten
  • dagelijks 2 liter water drinken
  • elke dag 10 000 stappen zetten
  • beter plannen en zo je tijd beheren

Deze nieuwe gewoontes aanleren is uiteraard niet vanzelfsprekend. Ze moeten groeien. En daarvoor heb je tijd nodig. Hoe meer je kiest voor de nieuwe gewoonte, hoe sterker ze wordt. Na een tijdje heb je een automatisme gecreëerd. Volhouden is dus de boodschap! Samen met het besef dat je altijd zelf de keuze hebt om te veranderen.

Wil je weten wat stressmanagement voor jou en/of je bedrijf kan betekenen? Neem dan gerust contact op voor een afspraak. Of download mijn gratis brochure.

“Een complete metamorfose”: partner van Annemie getuigt over loopbaanbegeleiding.

“Een complete metamorfose”: partner van Annemie getuigt over loopbaanbegeleiding.

In een eerder artikel op deze blog konden we het verhaal van de actieve twintiger Annemie lezen. Door aanhoudende stressvolle periodes op het werk, een uiterst veeleisende werkgever en het perfectionisme van Annemie, blokkeerde haar lichaam langzaamaan steeds meer. Zo kwam Annemie bij Rike van Cygnus Coaching terecht die samen met haar stapsgewijs op zoek ging naar het hervinden van haar veerkracht en aansluitend een nieuwe job. Haar partner Sean getuigt over de positieve evolutie die hij bij zijn vriendin mocht ervaren sinds ze met Rike startte.

Beslommeringen

“Vóórdat Annemie Rike leerde kennen, was ze niet zo genietbaar na de werkuren of tijdens het weekend. Letterlijk élke dag kwam ze zuchtend terug van haar werk, uitgeperst als een citroen. Terwijl een weekend normaal dient om als koppel fijne, ontspannende dingen samen te doen, had zij nood aan “recuperatiedutjes”, zo uitgeput was ze altijd. En als ze niet aan het dutten was, was ze aan het tobben over de maandag die zou komen, als een soort donker gevaarte. Vanaf het moment dat Annemie herhaaldelijk niet meer op bepaalde woorden kon komen en plots de naam van onze kat niet meer wist, heb ik samen met haar moeder aan de alarmbel getrokken. Ik zag het al een tijdje aankomen maar Annemie wou niet naar haar lichaam luisteren. We wisten al lang dat haar werk en werkgever haar volledig opslorpten. Het woord “gestresseerd” is nog maar een verkleinwoord voor hoe zij hier toen rondliep.”

Huiswerk

“Omdat ze steeds meer fysieke klachten kreeg – ik denk maar aan schouders en nek die geblokkeerd zaten, slome benen, plots opkomende hartkloppingen, netelroos, wazig zicht, oorsuizen enzovoort – begon bij Annemie het licht te branden dat het zo niet meer verder kon. Met een bang hart belde ze naar Rike van Cygnus Coaching die haar onmiddellijk geruststelde. Ik weet nog dat Annemie tegen me zei dat het eerste gesprek verhelderend maar tegelijkertijd ook confronterend was. Dit heeft haar overtuigd om haar huisarts te contacteren en een periode van rust in te lassen. Het betekende ook meteen de start van een intensief loopbaanbegeleidingtraject. De gesprekken en reflectievragen van Rike gaven haar inzicht in zichzelf maar er moest ook huiswerk gemaakt worden. Als ze zich uitgerust genoeg voelde, werkte ze aan de persoonlijke oefeningen van Rike. Langzaamaan voelde ze zich beter en begon ze zich op het vinden van nieuw werk te focussen. En zo kwam Annemie tot de ontdekking dat het onderwijs een geschikte sector was. Het was dan ook een mirakel toen begin juli een school naar haar belde om te melden dat ze eind augustus als secretariaatsmedewerker mocht starten.”

Quality time

“Sinds Annemie op een school is beginnen werken, is ze een vrediger persoon geworden, een complete metamorfose. Er is een kalmte over haar gekomen die ik voorheen nooit gezien heb en onze relatie is sterker geworden. Zeker omdat we toch wel een netelige periode hebben moeten doorstaan waar ik liever niet meer te veel aan wil denken. Eerlijk is eerlijk: er waren nog wat dipjes maar door enkele opvolggesprekken van Rike heeft ze dit kunnen overwinnen. Door de begeleiding heeft ze o.a. duidelijker leren communiceren, naar haar lichaam leren luisteren en geleerd bewuster keuzes te maken naar activiteiten toe. Ze is op zoek gegaan naar activiteiten die bij haar aansloten en haar energie geven. Zoals meditatie bijvoorbeeld. Ook is ze terug beginnen lezen en schilderen. “Quality time” voor zichzelf is uiterst belangrijk geworden en dat respecteer ik. Bovendien geniet ze nu veel meer van kleine dingen zoals een kopje koffie op zaterdagochtend of samen met de hond gaan wandelen. Ze lacht terug en daar ben ik Rike erg dankbaar voor.”

Is deze getuigenis ook voor jou herkenbaar? Neem dan gerust contact op met Cygnus Coaching om van je werkstress verlost te raken en een loopbaan te vinden die bij je past.

Leidinggevende Geert over de burn-outcoaching van werknemer Herman: “Noodzakelijk voor werknemer én bedrijf”

Leidinggevende Geert over de burn-outcoaching van werknemer Herman: “Noodzakelijk voor werknemer én bedrijf”

Ingenieur Herman kreeg een zware burn-out, maar bleef wel werken en volgde in die periode burn-outcoaching bij Cygnus Coaching. Het werd een succesvol traject, zowel voor werknemer als bedrijf. Geert, die dagelijks leiding geeft aan een team van ingenieurs – onder wie Herman – benadrukt de waarde van een goede externe burn-outcoach.

Informatie geven is noodzakelijk

Geert: “We werken in een groot bedrijf, maar veel functies worden slechts bemand door één of twee personen, waardoor er vaak te veel werk op één paar schouders terechtkomt. Stress is dus zeker een aanwezige factor op de werkvloer. Het moment waarop het iemand te veel wordt, is niet altijd even duidelijk en is sterk afhankelijk van persoon tot persoon. Herman had al aangegeven dat het zwaar was: hij kreeg zijn werk niet af en hij had almaar meer medische klachten. Omdat Herman zeker niet de enige was die het moeilijker kreeg, organiseerde onze medische dienst een infosessie voor leidinggevenden over burn-out op de werkvloer. Die sessie heb ik meteen herhaald voor mijn eigen team. Op een laagdrempelige manier en geheel vrijblijvend, dus niet specifiek voor Herman. Ik vond het vooral erg belangrijk om hen die noodzakelijke informatie te geven en concrete tools aan te bieden. Zonder iemand te viseren.”

Verandering van perceptie

“Twee dagen later kwam Herman bij me aankloppen voor meer informatie. En dan is het belangrijk om snel te schakelen en meteen de volgende afspraken vast te leggen met de burn-outcoach. Het was fijn om te zien dat hij er echt mee aan de slag wilde en zich openstelde, want in het begin was hij sceptisch over de burn-outcoaching. Maar die perceptie veranderde dankzij de professionele aanpak van Rike. En al gauw zag ik als leidinggevende ook evolutie in zijn werk en persoonlijke aanpak.”

Zichtbare evolutie

”Ik vind het bewonderenswaardig dat Herman is blijven werken tijdens zijn burn-out. In het begin is dat niet gemakkelijk geweest voor hem. Maar ik merkte dat het almaar beter ging. De coaching bij Rike wierp duidelijk vruchten af, want Herman kwam weer meer ontspannen naar het werk en ook in zijn manier van werken veranderde er heel wat. Waar hij vroeger worstelde met het vele werk, geen grenzen stelde, geen feedback gaf en dichtklapte als er wat fout liep, stond hij plots sterker in zijn schoenen. Hij stelt nu realistische doelen voor zichzelf en communiceert ook naar anderen wat haalbaar is voor hem. Dat schept duidelijkheid voor zijn omgeving, en ook voor hemzelf. Hij was bijgevolg meer ontspannen op het werk. En dat is natuurlijk ook positief voor een bedrijf, want gelukkige werknemers zijn productieve en efficiënte werknemers.”

Burn-outcoaching is essentieel

Geert ziet als leidinggevende alleen maar voordelen aan burn-outcoaching: “De werknemer blijft functioneren. Er is dus geen uitval. En dat is nodig om de continuïteit in een bedrijf te garanderen. De werknemer evolueert in zijn werksystematiek en wordt dus veel efficiënter. En gelukkige werknemers komen de interne sfeer ten goede.”

Liefst extern

Daarnaast is het volgens Geert noodzakelijk om met een externe en dus geen interne burn-outcoach te werken: “Eerst en vooral is er het aspect van discretie. Een werknemer met een burn-out loopt er meestal niet mee te koop dat hij het moeilijk heeft. Bij een externe coach kan een werknemer ‘anoniem’ terecht, zonder dat collega’s er weet van hebben. Ook objectiviteit is een belangrijke factor. Om iemand goed en deskundig tijdens zo’n periode te begeleiden, is het een must om als coach buiten het reilen en zeilen van het bedrijf te staan. Iemand zonder vooroordelen en voorgeschiedenis. Alleen dan kun je goede resultaten boeken.”

Meer weten over burn-outcoaching? Neem gerust vrijblijvend contact op.

Herken burn-outsymptomen en bescherm je menselijke kapitaal

Herken burn-outsymptomen en bescherm je menselijke kapitaal

Clients don’t come first. Employees come first. If you take care of your employees, they will take care of the clients.

Dit citaat van Richard Branson slaat de spijker op de kop. We zijn op de goede weg, maar helaas zijn er in België nog te weinig bedrijven bewust bezig met het welbevinden van hun medewerkers. Het resultaat daarvan ervaar ik dagelijks in mijn praktijk Cygnus Coaching.

Dure factuur

Het bewijs? Sla de cijfers er maar op na. Het aantal medewerkers dat langdurig uitvalt als gevolg van een burn-out neemt jaar na jaar toe. Eén op de tien medewerkers krijgt een burn-out. Een gigantisch percentage … met een serieus kostenplaatje. Want volgens de meest recente gegevens betaalt een bedrijf met honderd medewerkers jaarlijks ongeveer negentigduizend euro aan gewaarborgd loon. En dat is nog maar de directe kost. Tel je ook het verlies aan kennis, ervaring en expertise mee? Dan loopt de rekening nog hoger op.

Preventie voorkomt problemen

Het goede nieuws? Je kunt je menselijke kapitaal veiligstellen door in te zetten op stress- en burn-outpreventie. Want voorkomen is beter dan genezen. Leer je je medewerkers en leidinggevenden om stress- en burn-outsymptomen te herkennen, een goede balans te vinden tussen capaciteit en productiviteit, en aandacht te hebben voor positieve energiebronnen? Dan blijf je problemen voor en voorkom je burn-outs.

Gemotiveerde medewerkers

Zorg je als bedrijf voor gezonde werkomstandigheden waarin je medewerkers hun talenten en vaardigheden kunnen ontwikkelen en ontplooien? Dan krijg je daar heel wat voor in de plaats. Want wetenschappelijke studies tonen aan dat medewerkers die zich goed en betrokken voelen, veel productiever zijn. Bovendien zijn ze tot wel dertig procent minder afwezig. Met preventie creëer je dus een win-win-winsituatie. Je medewerkers zijn gelukkig, hun enthousiasme heeft een motiverend effect op het team én de rendabiliteit van je bedrijf stijgt. Iedereen wordt er beter van!

Download op deze pagina een praktische brochure over stress- en burn-outpreventie.

Wil jij stress- en burn-outsymptomen kunnen herkennen en je menselijke kapitaal beschermen? Kies dan voor mijn coachings en workshops. Neem gerust contact op voor meer informatie.

Wens je onze brochure te ontvangen rond aanpak burn-outpreventie en re-integratie?

Dank voor je interesse! Je gaat zo dadelijk een mail ontvangen met de link naar onze brochure